Kompanzasyon Panosu Nedir?
Kompanzasyon sistemi (panosu), güç faktörünü istenilen seviyeye getiren ve enerji kalitesini artıran çeşitli elektrik ve elektronik cihazlardan oluşan bir elektrik panosudur. Bu yazıda, kompanzasyon hesabının nasıl yapıldığına dair bilgi verilecektir.
Kompanzasyon Hesabı Nedir?
Kompanzasyon hesapları, hedeflenen cosφ (güç katsayısı) ayarına göre yapılır. Yanlış yapılan hesaplamalar aşırı kompanzasyon gibi sorunlara yol açabilir. Bu tür problemlerden kaçınmak için, kompanzasyon hesabının elektrik mühendisleri tarafından yapılması gereklidir.
Kompanzasyon Hesabı Nasıl Yapılır?
Kompanzasyon hesabı, uzman mühendisler tarafından yapılması gereken önemli bir mühendislik hesaplamasıdır. Örneğin, 1000 kVA’lık bir trafo gücüne sahip bir işletme için kompanzasyon hesabı şu şekilde yapılır:
P = S X Cosφ2
1000 X 0,95 = 950KW
Aktif gücü bulduktan sonra reaktif güç bulunur. Reaktif güç Qc ile ifade edilir.
Buna göre QÇ = P(tanφ1-tanφ2)
Cosφ1=0,7 tanφ1=1
Cosφ2=0,95 tanφ2=0,325
Qc = 950x(1-0,325)
Qc = 641,25 kvar elde edilir.
Bu hesaplamalar sonucunda, kademe seçimi yapılır ve uygun kontaktör, sigorta ve röle seçimi gerçekleştirilir.
Kompanzasyonun Amacı Nedir?
Kompanzasyon, elektrik enerjisinin verimliliğini artırmak, enerji kalitesini düzeltmek ve şebekeden çekilen aktif gücün sinüzoidal formda olmasını sağlamak amacıyla yapılır. Şebekeden aktif ve reaktif güç çeken işletmeler, elektrik faturalarında reaktif bedel ödemek zorundadır. Kompanzasyon panosu, bu reaktif bedelin önlenmesini sağlayarak maliyetleri düşürür ve enerji kalitesini artırır.
Kompanzasyon Nasıl Yapılır?
Reaktif güç kullanan sistemlerin güç katsayısının düzeltilmesi (cosφ’nin 1’e yaklaşması) gerekir. Güç üçgeninde, görünür gücün aktif güce vektörel olarak yaklaştırılması hedeflenir. İşletmelerin reaktif güç karakteristiğine göre, kompanzasyon panosuna uygun kapasitörler ve şönt reaktörler bağlanır. Kompanzasyon panosu, sisteme paralel olarak bağlandığı için, bu işlemler sırasında tesisin enerjisi kesilmez.
Güç Çeşitleri
Elektriksel sistemlerde alternatif akım kullanılan devrelerde akım ve gerilim arasında bir faz farkı bulunur. Bu farktan dolayı, bir elektrik devresinde görünür güç, aktif güç ve reaktif güç faktörleri ortaya çıkar.
Görünür Güç (S)
Görünür güç, işletmelerin elektrik şebekelerinden çektiği güçtür. Aktif ve reaktif gücün vektörel toplamına eşittir. Birimi VA (Volt-Amper) olarak ifade edilir.
Aktif Güç (P)
Aktif güç, alıcılarda işe dönüşen asıl güçtür. Birimi Watt’tır (W) ve iş, hareket, ısı veya ışık gibi faaliyetlere dönüşür.
Aktif güç formülü ise;
P = UxIxCosφ ( bir faz için)
P = 3xIxCosφ ( üç faz için)
Reaktif Güç (Q)
Reaktif güç, endüktans ve kapasitans olan elektrik devrelerinde kullanılan güçtür. Büyük cihazların çalışması için gerekli olan manyetik alanı sağlar. Birimi VAR (Volt-Amper Reaktif) olarak ifade edilir.
Q =U.I.sinφ (VAR) (Tek faz için)
Q = 3.U.I.sinφ (VAR) (Üç faz için)
Güç Faktörü (cosφ)
Güç faktörü, bir elektrik devresinde aktif gücün görünür güce oranıdır. Reaktif gücün artması, güç faktörünün düşmesine ve trafodan çekilecek aktif güç miktarının azalmasına neden olur.
Aktif Güç: İşe dönüşen güçtür. Birimi W’tır. P ile gösterilir.
Görünür Güç: Aktif ve Reaktif güçlerin vektörel toplamıdır. Birimi VA’dır. S ile gösterilir.
Reaktif Güç: işe dönüşmeyen ancak elektrik devrelerinde kullanılan güçtür. Birimi VAR’dır. Q ile gösterilir.
cosQ = P/S’ tir. Sistemlerde bulunan reaktif gücün artması, güç faktörünün küçülmesine sebep olurken aynı zamanda bir trafodan çekilecek aktif güç miktarının da düşmesine sebep olur. Güç faktörünü 1 yapmak için kompanzasyon sistemleri kullanılır. Güç faktörü 1’in altında olduğunda akım yükü artar ve besleme için kullanılan kabloların kesiti artar. Kesiti artan kablolar için seçilecek ekipmanlarda büyür.
Güç Faktörü Neden Düzeltilmelidir?
Güç faktörü 1’den uzaklaştıkça, trafoların verimliliği düşer, kayıplar artar ve reaktif enerji için ek maliyetler ortaya çıkar. Güç faktörünü düzelterek bu olumsuz etkiler önlenebilir.
Güç Faktörü Nasıl Düzeltilir?
Güç faktörünün düzeltilmesi, genellikle kondansatörlerin güç sistemine paralel olarak bağlanması ile yapılır. Bu işlem, kompanzasyon panosu kullanılarak gerçekleştirilir ve şebekeden çekilen görünür güç miktarını azaltarak maliyetleri düşürür ve enerji kalitesini artırır.
Size özel, güvenilir ve hızlı çözümler sunmaktan memnuniyet duyarız. İzmir Manisa ve Aydın’daki enerji altyapınızı güvence altına almak ve kesintisiz enerji akışını sağlamak buradayız. Uzman kadromuz, enerji altyapınızı koruma ve optimize etme konusunda size her zaman destek olmaya hazırdır.
İzmir, Manisa ve Aydın illerinde kompanzasyon hizmetimizle ilgili daha fazla bilgi almak ve enerji altyapınızı güvence altına almak için lütfen bizimle iletişime geçin. İzmir, Manisa ve Aydın’da kompanzasyon konusunda uzman kadromuzla, kesintisiz ve güvenli enerji dağıtımı sağlamak için buradayız.
İletişim Bilgileri
→Mail: info@elkomelektrik.com.tr
→ Tel: (0232) 504 23 24
